Ankara Gümrük Avukatı

5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu “ Kaçakçılık Suçları” başlıklı 3. maddesinin ilk fıkrasında: “(1) Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır” hükmüne yer vermiştir. Bu hüküm uyarınca eşyayı gümrük işlemlerine tabi tutmadan ülkeye sokan kişi hakkında hapis cezası ve adli para cezası birlikte öngörülmüştür. Ankara Gümrük Avukatı 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu üzerine incelemeler yapar.

 

Eşya taşıyanların, ülkeye eşya sokarken veya çıkartırken hangi gümrük işlemlerine tabi olacağı, 5911 sayılı Kanunla değişik 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun “Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine Giriş ve Çıkışları” başlıklı Birinci Bölümünde yer alan 33. maddesinde; “Türkiye Gümrük Bölgesine giriş ve çıkış gümrük kapılarından yapılır. Türkiye Gümrük Bölgesinin giriş noktalarındaki gümrük kapıları ile içeride bulunan gümrük kapıları arasında belirli yolların takip edilmesi zorunludur. Giriş ve çıkış kapıları ile bunları birbirine bağlayan yollar ve hava taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde inebilecekleri gümrük işlemi yapılan havalimanları ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri alınarak, Müsteşarlıkça tespit edilerek Resmi Gazetede yayımlanır” şeklinde gösterilmiştir. Gümrük Kanunu’nun bu amir hükmü karşısında Türkiye’de eşya giriş ve çıkışları ancak gümrük kapılarından belirli bir güzergâh takip edilerek yapılabilecektir. 2009 tarihli Gümrük Yönetmeliği’nde de ilgili amir hükmün şartları, usulleri ve mücbir hallerde başvurulacak istisnai halleri düzenlemiştir. Tüm bu düzenlemelerin aksine, bir kişinin gümrük işlemlerine uymadan ülkeye eşya sokması durumunda ise 5607 sayılı KMK m. 3’ün ilk fıkrasında öngörülen kaçakçılık suçu ortaya çıkacaktır. 

​

5607 sayılı KMK ile korunan hukuki değer Devletin önemli gelirlerinden olan gümrük vergilerinin kaybını önlemek iken suçun maddi unsurlarından en önemlisi fiildir. Suçun maddi unsurlarından olan fiil (hareket), suç tipinde yer alan tanıma uygun veya bu tanımda gösterilen neticeyi gerçekleştirmeye elverişli iradi insan davranışı olarak tanımlanabilir. Söz konusu suç açısından aranan fiil ise, eşyanın gümrük işlemlerine tabi tutulmadan ülkeye sokulmasıdır. Söz gelimi, bir eşyanın ülkeye sokulabilmesi için öncelikle eşyanın gümrüğe sunulması, eşyanın mahiyeti, miktarı, nevi, cinsi hakkında özet bir beyan verilmesi, işlemler yapılıncaya kadar geçici depolama yerine alınması, gümrükçe onaylanmış işlemlere tabi tutulması, eşyanın hangi rejime tabi tutulacağı konusunda beyanın verilmesi (rejim beyannamesi) ve kontrol gibi bir takım prosedürleri tamamlanmalıdır. Gümrük işlemlerine tabi tutmadan ülkeye eşya sokma suçu açısından ise aranan manevi unsur kasttır. Kanun koyucu bu suçun taksirli halinin cezalandırılacağını düzenlememiştir. Kast, bu suç bakımından eşyanın ithalat vergilerinden muaf olmadığını ve eşyanın bir takım işlemlere tabi tutulabileceğini bilme (öngörme); ancak buna rağmen gümrük işlemlerine tabi tutmadan yurda sokulmasını isteme şeklinde ortaya çıkacaktır.

​

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Çalışma Yönetmeliği 40'ıncı maddesi uyarınca giriş kapısında bulunan gümrük muhafaza memurunun yükümlülükleri ve yetkileri bundan ibarettir. 

15 Eylül 2007 tarih ve 26644 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tır Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'in 1'inci maddesi şu şekildedir: "23/1/2002 tarih ve 24649 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan TIR Uygulama Tebliği'nin 19 uncu maddesinin (a) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

​

"a) Türkiye'ye Giriş İşlemleri

 

1 – Türkiye'ye giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru gümrük sahasına giren TIR aracının giriş kaydını yapar.

 

2 – Pasaport Polisi tarafından sürücü pasaportuna giriş damgası vurulur ve TIR Denetleme Belgesi düzenlenerek sürücüye verilir.

 

3 – Kantarda tartılan TIR aracı için tartı fişi verilir.

 

4 – Başmüdürlükçe belirlenecek gümrük veya gümrük muhafaza personeli tarafından taşıtın dıştan muayenesi yapılarak, brandalı taşıtlarda brandanın yırtık veya sökük, kapalı römork ve konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme olup olmadığı, taşıt mühürlerinin sağlam veya koparılmış olup olmadığı ........... kontrol edilir ve TIR Karnesi üzerine uygun bulunduğuna dair şerh verilerek imzalanır."

​

26644 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tır Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'in 1'inci maddesinde de belirtildiği üzere gümrük muhafaza memurunun tenteli ve mühürlü kapalı bir tırın mührünü fek etme, tır içerisindeki eşyayı kontrol etme yahut tartma, kap adedini sayma vb. yetkileri bulunmamaktadır, yetkileri evraklar üzerinden yaptığı ve dışarıdan yapabileceği incelemeler ile sınırlıdır. - Ankara Gümrük Avukatı

​

Tenteli ve mühürlü kapalı bir tırın mührünü fek etme, tır içerisindeki eşyayı kontrol etme yahut tartma, kap adedini sayma vb. yetkileri serbest bölge içerisinde bulunan gözetim ve muayene memurlarının görev ve yetki alanına girmektedir. Ezcümle gümrük muhafaza memurunun mühürlü bir tırın mührünü fek etmesi, içerisini kontrol etmesi vb. işlemleri yapması suç olup, eşyaların zarar gördüğü ya da kaybolduğu, usulsüz işlem yaptığı iddiaları ile karşı karşıya kalmasına sebebiyet verebilecektir.

​

Dış ticaret faaliyetleri kapsamında Türkiye’ye giriş veya Türkiye’den çıkış yapacak olan eşyanın gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için, bu eşya ve yapılan dış ticaret işlemi hakkında gümrük idaresine bir bildirimde bulunmak gereklidir. Bu bildirime “gümrük beyanı” denir. 

​

Gümrük beyanında yer alan bilgiler, eşyaya hangi gümrük ve dış ticaret kurallarının uygulanacağını belirler. Gümrük beyanında verilen bilgilerin doğruluğu gümrük idaresi tarafından kontrol edilir. Ödenecek gümrük vergisi hesaplanırken vergi matrahına gümrük tarifesinin unsurları uygulanır. Ad-valorem (yani fiyat veya değer üzerinden alınan) gümrük vergilerinde verginin matrahı eşyanın kıymetidir. 

​

Bu çerçevede, gümrük vergileri hesaplanırken üç temel faktör esas alınmaktadır:

 

1. Eşyanın tarife sınıflandırması
2. Eşyanın menşei
3. Eşyanın gümrük kıymeti

​

İthalat sırasında ödenecek vergilerin türleri, oranları ve tutarları, ithal etmek istenen eşyanın tarife sınıflandırmasının, menşeinin ve kıymetinin gümrük idaresi tarafından kontrol ve tespit edilmesini takiben belirlenecektir.

​

BEYANIN KONTROLÜ VE EŞYANIN MUAYENESİ SONUCUNDA EŞYA İÇİN ÖDENMESİ GEREKEN VERGİLER BELİRLENİR. Vergi kaybına neden olan bir husus veya usulsüzlük belirlenirse gümrük mevzuatı uyarınca öngörülen para cezası uygulanır. İthalattan kaynaklanan gümrük vergilerini ödeme yükümlülüğünüz, gümrük beyannamesinin tescil edildiği tarihte başlar. Bu vergiler, gümrük beyannamesinin tescil edildiği tarihte geçerli olan gümrük tarifesi unsurlarına göre hesaplanır. Gümrük beyanının kontrolü ve eşyanın muayenesi sonucunda, beyanın doğru olduğunun anlaşılması halinde eşya sahibine teslim edilir. Ankara Gümrük Avukatı yasal prosedürleri detaylı inceleyerek işlemlerin usulüne uygun yapılıp yapılmadığına ilişkin tarafınıza detaylı argümanlar sunar.

 

Ancak, eşyanın teslim edilebilmesi için:

- Varsa gümrük vergilerinin ödenmesi ya da teminata bağlanması,
- Varsa eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejiminin gerektirdiği şartların yerine getirilmesi,
- Eşyanın yasaklayıcı veya kısıtlayıcı önlemlere tabi olmaması, gereklidir.

​

15 Eylül 2007 Cumartesi Tarih ve 26644 Sayılı Resmi Gazete'de Yayınlanan Tır Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Madde 1'e göre;  "23/1/2002 tarih ve 24649 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan TIR Uygulama Tebliği'nin 19 uncu maddesinin (a) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

​

"a) Türkiye'ye Giriş İşlemleri

​

1 – Türkiye'ye giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru gümrük sahasına giren TIR aracının giriş kaydını yapar.

 

4 – Başmüdürlükçe belirlenecek gümrük veya gümrük muhafaza personeli tarafından taşıtın dıştan muayenesi yapılarak, brandalı taşıtlarda brandanın yırtık veya sökük, kapalı römork ve konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme olup olmadığı, taşıt mühürlerinin sağlam veya koparılmış olup olmadığı ve TIR Karnesi'nde kayıtlı numara ve adede uygunluğu kontrol edilir ve TIR Karnesi üzerine uygun bulunduğuna dair şerh verilerek imzalanır. Kontrol sonucunda herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi halinde derhal TIR işlemleri ile ilgili servise bilgi verilir."

​

MADDE 4 – Aynı Tebliğin 28 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir;

​

"MADDE 28 – a) Türkiye'den Çıkış Yapacak Taşıt Çıkış Gümrüğüne Geldiğinde;

​

1 – Saha giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru TIR aracının giriş kaydını yapar.

​

3 – Başmüdürlükçe belirlenecek gümrük veya gümrük muhafaza personeli tarafından taşıtın dıştan muayenesi yapılarak, brandalı taşıtlarda brandanın yırtık veya sökük, kapalı römork ve konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme olup olmadığı, taşıt mühürlerinin sağlam veya koparılmış olup olmadığı ve TIR Karnesi üzerine uygun bulunduğuna dair şerh verilerek imzalanır. Kontrol sonucunda herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi halinde derhal TIR işlemleri ile ilgili servise bilgi verilir.

​

b) Çıkış Gümrüğünde TIR Karnesi İşlemleri, Muayene ve Diğer İşlemler

​

1 – İbraz edilen TIR Karnesi ve diğer belgeler ilgili serviste kontrol edildikten sonra gelen eşyaya ilişkin TIR Karnesinin Volet-2 bilgileri TIR/Transit Takip Programına kaydedilerek, sistemin verdiği tescil numarası Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne ve dipkoçanına kaydedilir. TIR Karnesinin ilgili bölümlerine gümrük idaresinin adı yazılarak gümrük mührü vurulur. Sistem tarafından atanması halinde muayene ile görevli memurun sicil numarası Volet-2 yaprağının ön yüzünde uygun bir yere kaydedilir. İhraç eşyası ile serbest dolaşımda olmayan eşyanın (serbest bölge veya antrepo çıkışlı) bir arada taşınması halinde TIR Transit Takip Programı'nda rejim TRANSİT olarak girilir.

 

2 – İbraz edilen TIR Karnesi ve eki belgeler ile taşıtın ve gerektiğinde eşyanın işlem ve denetimi Uluslararası TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatının ilgili hükümlerine göre yapılır.

 

3 – İhracat kaydıyla işlem gören TIR Karneleri sistem tarafından fiziki muayeneye sevk edilmediği ve taşıtın dış kontrolünde bir uygunsuzluk veya tescil işlemi yapan memur tarafından yapılan incelemede belgelerinde şüpheli bir durum bulunmadığı takdirde, TIR Transit Takip Programı'nda TIR Karnesi onay işlemi yapıldıktan sonra TIR Karne çıkış (Volet-2) yaprağı kopartılıp, TIR Karne cildi sürücüye verilerek taşıtın yurtdışına çıkışına izin verilir.

 

Taşıtın dış kontrolünde bir uygunsuzluk veya belgelerinde şüpheli bir durum bulunduğu takdirde idare amiri tarafından TIR Transit Takip Programı'nda yapılacak değişiklik ile TIR Karnesi fiziki muayeneye sevk edilmek suretiyle işlemler ikmal edilir.

 

4 – Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük idarelerinde; Gümrük İdare Amirince TIR Karnesi çıkış (Volet-2) yaprağı üzerine;

 

-TIR Karnesinin tescili için ilgili servisine,

-Gerekli muayenenin yapılması için muayene ile görevli memura,

-Lüzumu halinde mühür tatbiki için görevli memura,

havale verilir.

 

5 – Muayene ile görevli memur, kendisine havale edilen TIR Karnesini aldıktan sonra, şüphe veya ihbar durumuna göre kontrolün kapsamını belirler.

 

Kontrol sonucunda bir usulsüzlük bulunmadığı takdirde TIR Karnesi çıkış (Volet-2) yaprağının ve dipkoçanının ilgili bölümlerine muayene ile görevli memurca gerekli çıkış meşruhatı verilir. TIR Karne çıkış (Volet-2) yaprağı kopartılıp, TIR Karne cildi sürücüye verilerek taşıtın yurtdışına çıkışına izin verilir.

 

6 – Sürücüde bulunan iki nüsha denetleme belgesine gerekli meşruhat verildikten sonra bir nüshası polise verilir, bir nüshası da gümrükte saklanır.

 

7 – İç gümrüklerde tescilli çıkış beyannamelerinin kapanması için Özet Beyan Modülünden "Uzaktan Teyit" yöntemi ile TIR Karnesi yaprakları üzerinde yer alan ve iç gümrüklere ait tüm özet beyanın 16 haneli tescil numaralarını girerek ilgili özet beyanları kapatılır.

​

Bilgisayar sistemi bulunmayan çıkış gümrük idarelerinde ise, TIR Karnesi kapsamındaki ihraç eşyasının çıkışının yapılması ile birlikte, hareket gümrük idarelerine bilgisayar sisteminde olsun ya da olmasın teyit işlemi, birer teyit yazısı (faks) ile yapılır."